AMAÇ-SONUÇ CÜMLELERİ
Bir eylemin, işin, davranışın hangi amaçla yapıldığını bildiren cümlelerdir. Bu cümlelerde ula-şılmak istenen bir hedef ve o hedefin kaynaklık ettiği bir eylem söz konusudur. Amaç-sonuç cümle-leri de neden-sonuç cümlelerinde olduğu gibi iki yargıdan oluşur: amaç yargısı, sonuç yargısı.
İnsanları anlayabilmek için onlarla iletişim kurmalısınız.
A M A Ç (HEDEF) S O N U Ç
Amaç ve sonuç bölümleri arasına “amacıyla” sözünü yerleştirerek amaç-sonuç cümleleri belirlenebilir.
Yukarıdaki cümle söz konusu yöntemle şu şekilde ifade edilebilir:
insanları anlayabilmek amacıyla onlarla iletişim kurmalısınız.
Amaç – sonuç cümlelerinde anlam ilgisi değişik sözcük ya da eklerle sağlanabilir.
-mek üzere : Arkadaşlarını savunmak üzere mahkemeye gitti.
-mek için : Ekonomik sıkıntılarını gidermek için iki işte birden çalışıyordu.
-e : Oraya takım arkadaşlarımı desteklemeye gidiyorum.
Diye : Üzülmeyesin diye bunların hiçbirini sana söylemedik.
| NEDEN – SONUÇ VE AMAÇ – SONUÇ CÜMLELERİ ARASINDAKİ FARK Neden – sonuç ve amaç – sonuç cümlelerinde kullanılan ortak sözcükler (için, diye) bu iki cümlenin karıştırılmasına yol açmaktadır. Bu cümleleri birbirinden ayırmak için şu noktaya dikkat edilmelidir: Neden – sonuç cümlelerindeki iki yargı da gerçekleşmiş durumda olur. Amaç – sonuç cümlelerinde amaç bildiren yargının gerçekleşip gerçekleşmediği bilinmez. Yani hedefe ulaşılıp ulaşılmadığı net değildir. Örnek: Sorunları çözmek için gideceğim. Amaç sonuç (sorunların çözülmesi hedeflenmiştir fakat sorunların çözülüp çözülmediği belli değildir. )· Sorunları çözdüğüm için gideceğim. Neden sonuç (sorunları çözme ve gitme eylemleri gerçekleşmiş durumdadır.) |
YILMAZ ELGÜN
YILMAZ ELGÜN 